Choroby przysadki czyli ABC hormonów

Iwonek

Prawidłowe funkcjonowanie tkanek, narządów i układów w naszym organizmie wymaga nieustającej kontroli i regulacji przez tzw. neurohormonalny zespół regulacyjny, na który składają się: układ nerwowy i układ hormonalny. Układ nerwowy zajmuje się odbieraniem bodźców, przekształcaniem ich w pobudzenia nerwowe, transmisją ich oraz przetwarzaniem w ośrodkach rdzenia kręgowego oraz mózgu, i dalszym przesyłaniem w postaci impulsów do narządów całego ciała, stymulując je do właściwej reakcji np. skurczu mięśnia, przyspieszenia oddechu, zwiększenia lub zmniejszenia wydzielania przez gruczoły. Układ hormonalny lub inaczej endokrynny albo wydzielania wewnętrznego, jak sama nazwa wskazuje, funkcjonuje odmiennie tj. poprzez wydzielane hormony, które są substancjami chemicznymi wytwarzanymi w organizmie. Hormony regulują czynności narządów wewnętrznych poprzez pobudzanie lub hamowanie procesów biochemicznych zachodzących w tkankach.

W zależności od miejsca wydzielania, hormony dzielimy na:
- gruczołowe tj. te, które są wydzielane przez gruczoły wewnątrzwydzielnicze bezpośrednio do krwi (np. hormony przysadki mózgowej, tarczycy, nadnerczy, jąder, jajników, trzustki i przytarczyc)
- tkankowe – tj. te, które są wydzielane przez różne tkanki.
W układzie endokrynnym istnieje trzypiętrowa regulacja wydzielania hormonów nazywana osią: podwzgórze – przysadka mózgowa - gruczoły wydzielania wewnętrznego, działająca pomiędzy poszczególnymi piętrami na zasadzie sprzężenia zwrotnego ujemnego, dzięki czemu wydzielana jest zawsze właściwa ilość hormonów warunkująca prawidłową pracę narządów. Sytuacja się zmienia, kiedy dochodzi do rozwoju procesu chorobowego w którymś z gruczołów wydzielania wewnętrznego, ponieważ następuje wówczas przerwanie działającego dotychczas układu ujemnego sprzeżęnia zwrotnego i dochodzi do nadprodukcji lub zmniejszenia wydzielania hormonów przez zaatakowany chorobą gruczoł. Mówimy wówczas o nadczynności lub niedoczynności danego gruczołu.
Według statystyk, zaburzenia endokrynologiczne najczęściej związane są z tarczycą i mogą przybierać postać nadczynności lub niedoczynności tarczycy.

Kilka słów o tarczycy

Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego położonym u podstawy szyi zbudowanym z dwóch płatów połączonych przewężeniem zwanym cieśnią. Tarczyca produkuje i wydziela dwa hormony: trójjodotyroninę - T3 i tyroksynę - T4, których działanie na organizm polega na pobudzaniu przemiany materii poprzez:
- zwiększanie syntezy białek we wszystkich tkankach ustroju,
- nasilanie zużycia tlenu w tkankach.
Dzięki takiemu działaniu hormony tarczycy wpływają na nasz wzrost, dojrzewanie, czynność układu nerwowego, kostnego, mięśni oraz układu krążenia.
Tarczyca stymulowana jest do produkcji tych hormonów przez hormon tyreotropowy tzw. tyreotropinę (TSH) wydzielany przez przysadkę mózgową, a przysadkę mózgową stymuluje hormon podwzgórzowy zwany hormonem uwalniającym tyreotropinę (TRH). Do syntezy hormonów tarczycy, a także dla prawidłowej czynności i budowy gruczołu tarczowego niezbędny jest również jod, który pochodzi najczęściej z pożywienia

Niedoczynność tarczycy (Hypothyreosis) określamy stan chorobowy będący następstwem niedostatecznego wytwarzania czynnych hormonów tarczycy. Niedobór hormonalny powoduje zaburzenia metaboliczne, m. in. obniżenie zużycia tlenu, upośledzenie zdolności odbudowy związków wysokoenergetycznych i użytkowania energii w nich zawartej.

U niemowląt oraz u dzieci w różnym wieku hormony tarczycy są czynnikiem wzrastania, zróżnicowania i dojrzewania tkanek. Obecność hormonów tarczycy wspomaga i uzupełnia działanie hormonu wzrostowego, czyli somatotropiny (STH). W niedoczynności tarczycy stężenie we krwi tyroksyny i trójjodotyroniny jest obniżone.

Niedoczynność tarczycy może być:
* pierwotna, tj. zależna od uszkodzenia samej tarczycy,
* wtórna, tj. spowodowana upośledzeniem wydzielania hormonu tyreotropowego (TSH) przez przedni płat przysadki mózgowej
* spowodowana niedoborem hormonu podwzgórzowego tyreoliberyny (TRH). Nazywamy ją niedoczynnością tarczycy pochodzenia podwzgórzowego.

Źródła:
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Jacek

Bardzo ładnie, dziękujemy.....

vachelka

Iwonek czy Ty jesteś lekarzem ?

Iwonek

Sorki że tak późno odpowiadam.
Nie nie jestem, po prostu mam niedoczynnośc tarczycy (spowodowana npm), wszystkie moje posty "naukowe" pochodzą ze sprawdzonych stron internetowych.